Taal / regio
LME

elZinc

Ontwerpen elZinc

Belangrijkste kenmerken

Zink is een excellent materiaal voor dakbedekking en gevelbekleding. Het heeft een zeer lange levensduur en is bij correcte montage vrijwel onderhoudsvrij. Correcte montage wil niet alleen zeggen dat de montage van het zink zelf goed moet zijn, maar ook het ontwerp van dak of gevel en de bijbehorende achterconstructie moeten in orde zijn.

Bij traditionele daken geeft de achterconstructie een continue ondersteuning aan het zink, bij speciale gevelbekleding kan een metalen railconstructie met puntsgewijze bevestiging genomen worden. Alle informatie in dit deel kan gebruikt worden als richtlijn voor de basis van een zinken dakopbouw.

Ontwerp van het bouwpakket

Het bouwpakket wordt ter plaatse gemaakt, in een aantal verschillende lagen. Afhankelijk van het ontwerp van de bekleding, omvatten deze lagen, van buiten naar binnen:

  • elZinc bekleding.
  • Scheidende folie.
  • Directe drager.
  • Ruimte voor verluchting (alleen in geventileerde bekleding).
  • Isolatie
  • Metalen roeflatten of profielen en muurverankeringen.
  • Dampregulerend membraan/dampscherm.

Lagen in een traditionele bekleding

Opbouw van een traditioneel geventileerde constructie

1. elZinc® bekleding
2. Scheidende folie
3. Directe drager
4. Isolatie
5. Dampscherm
6. Brug
7. Afwerking aan de binnenzijde.
8. Dak

Lagen in een traditionele, niet-geventileerde bekleding

1. elZinc® bekleding
2. Scheidende folie
3. Brug
4. Roeflatten/Profielen
5. Steun
6. Ruimte voor nutsvoorzieningen.
7. Isolatie en structuur.
8. Dampregulerend membraan
9. Afwerking aan de binnenzijde.
10. Geventileerd

Algemene informatie over scheidende folies

Een scheidende folie is een membraan dat rechtstreeks onder het zink wordt geplaatst. Het materiaal van de scheidende folie moet:

  • Stabiel zijn tussen 20ºC en 80ºC.
  • Niet aan het zink blijven kleven.
  • Stabiel blijven gedurende minstens 3 maanden blootstelling aan de zon.
  • Voldoen aan EN 13859:1 y 2

De folie functioneert onder meer:

  • Als scheidende folie.
  • Als glijdende folie.
  • Als bescherming van de drager tijdens de bouw.
  • Als afvoer van condens aan de binnenkant van het zink.

Algemene informatie over scheidende folies

De veelgebruikte structurele scheidende folies zijn vervaardigd uit een dampdoorlatend vezelgaas. Ze worden op de directe drager of op een membraan geplaatst.  Dit gaas tilt het zink los van het membraan of de directe drager, waardoor een smalle ruimte (≈8mm) ontstaat. De lucht krijgt zo toegang krijgt tot de binnenzijde van het zink. Hierdoor wordt het condenswater uitgedroogd en zo worden problemen met interstitiële corrosie voorkomen.  Als het gaas wordt gecombineerd met een dampdoorlatende folie (sommige gazen zijn licht gelijmd op een dampdoorlatend membraan) of een ander soort waterdicht membraan, zal ook de afvoer van het condenswater naar de goot worden vergemakkelijkt (en ook het regenwater dat tijdens een storm in de zinklaag is binnengedrongen).

Deze folies bieden ook andere voordelen:

  • Ze verminderen de wrijving tussen het zink en het membraan of de directe drager.
  • Ze verminderen het geluid van de regen tot 8 dB.
  • Ze compenseren geringe oneffenheden van de directe drager.

Er moeten hogere pinnen worden gebruikt om de dikte van het gaas te compenseren. Het is ook belangrijk dat de plaatsers een multiplexplaat of iets gelijkaardigs gebruiken wanneer ze op het zink knielen om de belasting gelijkmatig te verdelen en deuken te voorkomen. Dezelfde procedure moet worden toegepast op alle andere belastingspunten.

elZinc® beveelt de gaasstructuur voor de meeste soorten van daken aan, omdat uitvoerig werd bewezen dat de gaasstructuur bijdraagt aan de lange levensduur van de bekledingen.

Dampdoorlatende membranen

De dampdoorlatende membranen die in de elZinc® bekledingen worden gebruikt, moeten een maximale Sd-waarde van 0,04 m hebben.  Sd is het symbool voor Air Equivalent Thickness, uitgedrukt in m. Hoe kleiner de dikte van het luchtequivalent, hoe lager de weerstand die het biedt tegen de doorvoer van waterdamp.

Waterdichte membranen

Waterdichte membranen van het type pel-en-plak (peel and stick) met gevulkaniseerde asfaltlijm worden vaak op aangebracht op directe dragees van multiplex en OSB-platen in traditionele, niet-geventileerde bekledingen.  Het membraan moet zichzelf afsluiten rond scherpe elementen zoals spijkers, schroeven en krammen, en moet een antislip-oppervlak hebben.  Asfaltmembranen zijn ideaal voor niet-geventileerde bekledingen, ze zijn waterdicht en beschermen de directe drager tegen alle weersomstandigheden totdat het zink is aangebracht.  Dit kan vooral belangrijk zijn in landen met strenge winters waar de plaatsing van zink tijdens de wintermaanden wordt stopgezet. En in het algemeen in elke markt waar er een aanzienlijke onderbreking is tussen de plaatsing van de directe drager en de start van de zinkwerkzaamheden.

De directe en indirecte dragers

De directe drager zorgt voor de structurele ondersteuning van het zink, en de pinnen van de staande naad worden er meestal aan bevestigd. Elke pin moet een minimale uittrekwaarde verschaffen van 560 N. Oppervlakken die op één enkel geometrisch vlak liggen zijn eenvoudig te realiseren, gebogen oppervlakken kunnen een oplossing vereisen in twee of meerdere lagen flexibelere fijnere platen. Geometrische vormen met dubbele krommingen kunnen het beste worden verwezenlijkt met een structuur van beplanking.

Beplanking van open voegnaden tot naadafwerking

De beplanking bestaat uit massief grenen planken (soorten die compatibel zijn met zink) die bevestigd zijn aan houten roeflatten, en moet:

  • Parallel aan de dakrand worden bevestigd, met een ruimte van 2 tot 3 mm tussen de planken, en met de spijkerkoppen of afgewerkte houtschroeven verzonken in het oppervlak.
  • Gebruik maken van geregulariseerde planken met een breedte van 80 tot 140 mm, volgens EN12775-2, met een vochtgehalte dat niet hoger is dan 18 %.
  • Worden behandeld met zinkvriendelijke schimmel- en insectenwerende middelen.
  • Een maximaal hoogteverschil tussen de planken hebben van 2 mm, zowel tussen de planken onderling als over de breedte van elke plank.

De dikte van de platen zal variëren afhankelijk van de wisselende lichtinval, maar meestal bedraagt het ongeveer 22-24 mm.

De stijve isolatie

De noodzaak van een directe houten drager is niet langer noodzakelijk. De elZinc® elementen worden met een speciale pin door de isolatie aan de structurele drager bevestigd. De isolatie moet:

  • Stabiel kunnen blijven bij temperaturen tot 80ºC.
  • Bestand zijn tegen de drukbelasting van de plaatsers, zowel wanneer ze erop lopen als wanneer ze knielen om aan details te werken, zodat de elementen elZinc® niet vervormen.

Isolatieplaten

Deze platen bestaan uit plaatmateriaal en stijve isolatie, industrieel gelijmd, en worden gebruikt in niet-geventileerde bekledingen. Ze vermijden koudebruggen, zijn snel te installeren en zorgen voor een directe ondersteuning van de elZinc® elementen met multiplex of OSB.

Stalen sandwichpanelen

Stalen sandwichpanelen kunnen worden gebruikt als directe drager bij niet-geventileerde bekledingen. De buitenste metalen plaatwerk moet dik genoeg zijn om een minimale uittrekwaarde van 560 N te garanderen. De sandwichpanelen hebben goede structurele eigenschappen waardoor ze nuttig zijn om op staalconstructies te worden geïnstalleerd en koudebruggen te elimineren.  De binnenzijde van het paneel vormt het dampscherm, dus het is essentieel dat de voegen tussen de panelen efficiënt worden afgedicht.

Sandwichpanelen

Ze worden meestal gebruikt op gelamineerde houtconstructies, waarbij gebruik wordt gemaakt van de lange overspanningen die door de panelen kunnen worden gedragen. De buitenkant van het hout moet bestaan uit multiplex, OSB-platen of waterafstotende platen van de juiste kwaliteit en moet ten minste 18 mm dik zijn.

Neem contact op met de fabrikant van het paneel over de controle van de waterdamp.

Gegolfde platen

Gegolfde platen wordt geïnstalleerd als directe drager in traditionele gevels van hoge gebouwen waar geen brandbare materialen zoals hout of houten panelen mogen worden gebruikt. Gegolfde platen wordt altijd in de ‘gevelpositie’ geplaatst om de ondersteuning voor de zinklaag te maximaliseren en zo loodrecht op de richting van de voegen in de zinklaag te staan. De installatie moet expansie toelaten en moet dik genoeg zijn om een minimale uittrekwaarde van 560 N te garanderen.

Underlayment beplating dient te voldoen aan EN 312:2010 class P5: voor last dragende constructies in vochtige omstandigheden.

Platen bekleding

Planken bekleding uit multiplexplaten, OSB of waterafstotende platen worden op metalen roeflatten of profielen bevestigd met spijkers of afgewerkte houtschroeven verzonken in het oppervlak. De platen moeten worden bevestigd zoals aangegeven in de tekening en moeten:

  • Een afstand van 2 tot 3 mm hebben tussen de platen.
  • Worden beschermd tegen regen totdat het zink is geïnstalleerd.
  • Een valbeveiliging hebben van ca. 600 mm.

De dikte van de planken ligt over het algemeen tussen 18 mm en 24 mm en de afmetingen van de platen zijn 1.200 mm tot 1.250 mm breed en 2.400 mm tot 2.500 mm lang.

De multiplexplaten moeten worden voorgeschreven conform EN 636:2003, klasse 2. Deze kwaliteit is geschikt voor beschermde buitentoepassingen.

Spaanplaten moeten worden voorgeschreven conform EN 312:2010 klasse P5: Structurele platen voor gebruik in vochtige omstandigheden.

OSB-platen (Oriented Strand Board) moet worden voorgeschreven conform EN 300:2006 OSB/3, geschikt voor structureel gebruik in vochtige omstandigheden.

Metalen profielen

Wij adviseren een minimale frontbreedte van 60 mm, vervaardigd uit geëxtrudeerd aluminium of gegalvaniseerd plaatstaal. Wanneer de profielen worden gebruikt voor de ondersteuning van platen bekledingen, bedraagt de afstand tussen de middelpunten 600 en 625 mm, wat overeenkomt met de breedte- en lengteafmetingen van de op de markt verkrijgbare platen.

Hout voor zink

Houten roeflatten en blokken moeten worden behandeld met een beschermingslaag die compatibel is met zink en ze hebben een vochtgehalte van 22% of minder op het moment van installatie.

Houten roosters

Gewoonlijk worden de roosters gebruikt om opengewerkte beplankingen te ondersteunen, maar ze moeten voldoen aan de voorschriften en behandeld worden met zinkvriendelijke schimmel- en insectenwerende middelen.

Thermisch ontwerp

Twee ontwerpen worden vaak gebruikt met elZinc® titaanzink, de geventileerde en de niet-geventileerde bekleding, ook wel bekend als respectievelijk koude en warme bekledingen.  De keuze van het meest geschikte ontwerp voor een bepaald project hangt af van vele factoren waaronder de vorm van het dak, de beschikbare hoogte, de kosten en de esthetiek.  Gelet op de complexiteit en de bijzonderheden van elk project, raden wij u aan contact op te nemen met onze Technische Dienst. Hieronder geven we echter een gedetailleerd overzicht van de principes waarmee rekening moet worden gehouden.

Geventileerde (koude) daken werken het best:

      • Op een goede helling.
      • Met een eenvoudige geometrie.
      • Met de juiste dimensionering van de verluchte ruimte.

Ze zijn niet echt geschikt voor:

  • Daken met een lage helling (tenzij er een goede dwarsventilatie kan worden voorzien, waardoor de dimensionering van de dakrand – nok – dakrand wordt beperkt).
  • Daken waar de vereiste hoogte van de ruimte voor verluchting problematisch is.
  • Geometrisch gecompliceerde daken (waar het moeilijk is om voldoende ‘schoorsteeneffect’ te bereiken om de lucht door de laag te laten bewegen).
  • Daken waar nokdetails zo discreet mogelijk moeten zijn.
  • Daken waar de kosten buitensporig hoog zijn.

Niet-geventileerde (warme) daken zijn gevoeliger voor het bouwproces zelf:

  • Installatie op vochtige structuren die de luchtvochtigheid opvangen.
  • Onjuiste installatie van de dampschermen waardoor de interne vochtigheid van het gebouw door de isolatie kan dringt en bij koud weer aan de binnenzijde van het zink kan condenseren.

De efficiëntie is daarentegen niet afhankelijk van de geometrie van het dak en zorgt voor een fijnere dakconstructie.

Voorbeelden van geventileerde (koude) daken

Bij deze ontwerpen wordt een ruimte voor verluchting aangebracht onder de directe drager, die als functie heeft de warme, vochtige lucht onder het zink vandaan te halen en naar buiten af te voeren.  Deze ruimte voert tevens de warmte af die in de zomermaanden wordt opgewekt, waardoor het gebouw koeler wordt gehouden.

Er worden luchtinlaten en -uitlaten gevormd in de dakranden en de nok. Hierbij wordt gebruik gemaakt van geperforeerd materiaal van elZinc® dat dient als een anti-insectengaas.  De benodigde netto oppervlakte is afhankelijk van de helling van het dak (meer informatie volgt hieronder).

Als een structureel gaas vereist is, moet de daaronder geplaatste drainagelaag dampdoorlatend zijn, zodat het vocht dat zich onder het zink heeft opgehoopt, kan verdampen via het membraan.

Vanuit de drager wordt de damp vervolgens via de ruimte voor verluchting naar de nokuitgang afgevoerd.

Kenmerken

1. elZinc® element met staande naad.
2. Vrouwelijke pin voor staande naad.
3. Scheidend gaas + dampdoorlatende folie.
4. Directe drager.
5. Ruimte voor verluchting.
6. Roeflat voor ruimte voor verluchting (hoogte = ruimte voor verluchting).
7. Dampdoorlatende folie op isolatie.
8. Isolatie
9. Houten dakspant.
10. Dampregulerend membraan met afgedichte overlappingen.
11. Afwerking aan de binnenzijde.

Scheidende folies

- Beplanking met open voeg ≤15º: Facultatief structureel gaas.
- Beplanking met open voeg >15º:Niet nodig.
Platen bekleding – elke helling: Structureel gaas + dampdoorlatende folie.

Directe drager

Loodrechte bevestiging loodrecht op de richting van de staande naden, met een omtrekruimte van 2 tot 3 mm tussen de planken.

- Opties voor de drager (in afnemende kwaliteit)

- Beplanking met open voeg.
- Multiplex conform EN 636 klasse 2.
- Klasse 3 OSB-platen.
- Waterafstotende platen conform EN312 klasse P5.

Ruimte voor verluchting

De hoogte van de ruimte voor verluchting wordt ingesteld op basis van de lengte en de helling van de ruimte.

- Lengte van het dakspant (dakrand tot de nok) < 10 m:5cm
- Lengte van het dakspant > 10m: 10cm
- Lengte van het dakspant < 20º: 8cm
- 20º< helling < 60º : 5cm
- Helling > 60º : 4cm

Insectenwerend materiaal

Ronde of ellipsvormige gaten, ongeveer 5 mm diameter/breedte.

Luchtinlaten en -uitlaten

Netto oppervlakte voor de inlaat
- 3º<helling<20º: 1/500 van het dakoppervlak
- Helling > 20º: 1/1000 van het dakoppervlak.
Netto oppervlakte voor de uitlaat
3º < helling < 20º: 1/400 van het dakoppervlak.
Helling > 20º: 1/800 van het dakoppervlak.

Dampregulerende folies

Deze folies worden gebruikt om de vochtigheid die de ruimte terechtkomt, te beperken. Tegenwoordig winnen ze aan belang omdat de toenemende isolatie-eisen het schoorsteeneffect in de ruimte belemmeren. Typische vereiste Sd-waarden zijn > 100m.

Dampdoorlatende folies op isolatie

Aanbevolen voor daken met grenen planken en hellingen <30º. De belangrijkste functie is het beschermen van de isolatie tegen het druipen van de condens, dat kan optreden bij slechte weersomstandigheden

Voorbeelden van niet-geventileerde (warme) daken

Deze ontwerpen bevatten een hoogrendementsdampscherm, en in sommige gevallen zelfsluitende dampschermen op de warme zijde van de isolatie.  De efficiëntie van dit dampscherm is dan ook van vitaal belang voor het dak:

  • De plaatsing ervan moet ter plaatse zorgvuldig worden gecontroleerd.
  • Alle naden en doorvoeringen moeten worden afgedicht.
  • De perimeter van de isolatie moet volledig worden omhuld.
  • Het scherm moet altijd worden geïnstalleerd op een doorlopende (of half doorlopende) structurele drager.

De membranen die onder het structurele gaas worden geplaatst, zijn ofwel dampdoorlatend, pel-en-plak of waterdicht, afhankelijk van het klimaat, de markt en de lokale bouwpraktijken.  Neem contact op met elZinc of uw lokale vertegenwoordiger voor meer informatie.

Directe drager van stijve isolatie

Het zinken materiaal wordt ondersteund door de stijve isolatie

Directe drager

De isolatie moet stabiel blijven bij 100ºC en moet tijdens de installatie bestand zijn tegen de belasting van de plaatsers

Dampscherm

Typische vereiste Sd-waarden zijn > 800m.

  • Beplanking met open voeg.
  • Multiplex conform EN 636 klasse 2.
  • Klasse 3 OSB-platen.
  • Waterafstotende platen conform EN 312 klasse P5.

Structurele drager

Multiplex of iets gelijkaardig. De pinnen worden alleen met een houtschroef vastgezet, daarom moeten de uittrekwaarden en de aangepaste plaatdikte worden gecontroleerd.

1. elZinc element met staande naad. 2. Pin voor staande naad “warm fast”. 2.1. Roestvrij stalen gripplaat. 2.2. Wig. 3. Structureel scheidend gaas met waterdicht membraan. 4. Stijve isolatie. 5. Hoogrendementsdampscherm. 6. Structurele drager (multiplex of OSB). 7. Houten dakspant. 8. Afwerking aan de binnenzijde.

Dak in gegolfde platen

Om de conformiteit van de gegolfde platen te valideren, moeten we contact op nemen met Foamglass, omdat er door het isolatiesysteem afbuiggrenzen worden opgelegd.

1. elZinc element met staande naad.
2. Pin voor staande naad.
3. Structureel gaas.
4. Bitumineus waterdicht membraan.
5. Getande bevestigingsplaat.
6. Toplaag van hete bitumen.
7. Foamglass isolatie van cellulair glas (voorversteviging met bitumen).
8. Interne laag van warme bitumen (door het smeren van de isolatieplaten).
9. Zelfklevende strip.
10. Dak in gegolfde platen

Structurele drager

Multiplex of iets gelijkaardig. De pinnen worden alleen met een houtschroef vastgezet, daarom moeten de uittrekwaarden en de aangepaste plaatdikte worden gecontroleerd.

1. elZinc element met staande naad.
2. Pin voor staande naad.
3. Structureel gaas met waterdicht membraan.
4. Isolatieplaat.
4.1. Directe multiplex drager.
4.2. Isolatie.
5. Zelfsluitend hoogrendementsdampscherm.
6. Dak in gegolfde platen.

Directe drager

De drager wordt geplaatst volgens de instructies van de fabrikant.

Dampscherm

Typische vereiste Sd-waarden zijn > 800m. Het scherm moet geschikt zijn voor gebruik op een dak met gegolfde platen.

Metalen sandwichpaneel

De buitenkant moet bedekt zijn met staal met een dikte van ≥0,7 mm om een minimale uittrekwaarde van 560 N te garanderen.  De installatie moet worden uitgevoerd volgens de instructies van de fabrikant.  Het is van vitaal belang dat zowel de voegen tussen de panelen als de volledige omtrek van het paneel dampdicht zijn.

1. elZinc element met staande naad.
2. Pin voor staande naad.
3. Structureel gaas met waterdicht membraan.
4. Metalen sandwichpaneel.
5. Structuur.

Pinnen voor staande naden

De pinnen moeten voorzien zijn van bevestigingen die een minimale uittrekwaarde van 560 N kunnen garanderen.